Giới thiệu về môn bóng chuyền
Bóng chuyền là một môn thể thao của thế vận hội mùa hè thể thao được tổ chức 4 năm một lần. Các đội thi đấu với nhau mỗi một lượt thi đấu gồm 2 đội được ngăn cách với nhau bởi một tấm lưới. Nhiệm vụ của các đội là có thể đưa quả banh bóng chuyền sang sân đối phương làm sao để đối phương không tiếp được bóng hoặc tiếp bóng ra ngoài sân thi đấu.
Mỗi một lần kết thúc chuyền bóng là bóng chạm lưới, bóng rơi trong và ngoài sân hoặc là lỗi do 1 trong các thành viên của hai đội mà trọng tài bắt được. Môn thể thao này có rất nhiều những yêu cầu và đòi hỏi khác nhau.
Các vị trí trong thi đấu bóng chuyền
Vị trí Chuyền 2
Chuyền 2 là vị trí trên sân có nhiệm vụ điều phối cho đợt tấn công của toàn đội. Chuyền 2 là người chạm bóng lần thứ 2 và trách nhiệm chính của vị trí này đó là đưa bóng đến đúng vị trí của các tay đập để ghi điểm. Chuyền 2 yêu cầu phải có độ ăn ý với các tay đập, sắp xếp để giữ nhịp cho toàn đội và chọn tay đập phù hợp cho đợt tấn công để chuyền quả bóng chuyền đến vị trí thuận lợi nhất. Thông thường, chuyền 2 phải người nhanh nhẹn, chiến thuật đúng đắn và có tốc độ trong việc di chuyển khắp mặt sân. Tại đội tuyển bóng chuyền nữ Việt Nam hiện nay, Nguyễn Linh Chi, Nguyễn Thị Hồng Đào và Nguyễn Thu Hoài là 3 VĐV được sử dụng nhiều nhất.
Vị trí Libero
Libero là vị trí chuyên gia phòng thủ, người có trách nhiệm đỡ bước 1 và cứu bóng cho toàn đội. Libero thường là người có phản ứng nhanh nhất trên sân và khả năng bắt bước 1 cực tốt. Chơi ở vị trí này thì họ không cần phải cao vì không có nhiệm vụ tấn công, điều này cho phép những vận động viên thấp với khả năng bắt bước 1 tốt và kĩ năng phòng thủ siêu hạng có được một vị trí quan trọng trong thành công của toàn đội. Người được chọn là Libero trong đội có thể chỉ được quyền thay thế cho một vị trí duy nhất trong đội. Libero phải trang phục khác màu so với các thành viên còn lại trong đội.
Vị trí Middle Blockers
Vị trí tay chắn giữa hay còn được gọi là Middle Blockers, tay đập giữa. Người thi đấu giữ vị trí này có thể thực hiện các đợt tấn công bất ngờ khi ở gần chuyền 2. Bên cạnh đó, tay đập giữa còn có nhiệm vụ là phòng thủ. Đồng thời, tay chắn giữa vừa phải ngăn chặn đợt tấn công của đối thủ và vừa có vai trò tạo một hàng chắn kép tại biên. Thông thường, với một đội bóng chuyền chuyên nghiệp thì sẽ có 2 vị trí Middle Blockers trong trận đấu.
Vị trí Outside Hitters
Outside Hitter thường là tay đập chủ yếu trong đội (chủ công) và nhận hầu hết các đường chuyền bóng tấn công từ chuyền 2. Những pha bóng bắt bước 1 không tốt thường được chuyền cho Outside Hitter hơn là Middle hay Opposite Hitter bởi vì hầu hết các đường bóng chuyền cho Outside Hitter đều cao, Outside Hitter có thể mất một khoảng thời gian để tiếp cận bóng, thường là họ bắt đầu lấy đà từ ngoài vạch biên sân.
Vị trí Opposite Hitters hay Right Side Hitters
Opposite Hitters được dịch ra có nghĩa là tay đập biên bên phải. Hay còn được mọi người biết tới với tên gọi thân thuộc đó là đối chuyền. VĐV ở vị trí này có nhiệm vụ phòng thủ ở khu vực ngay lưới của sân bóng chuyền. Họ có trách nhiệm là tạo nên một hàng chắn tốt để chặn những cú dứt điểm từ chủ công của đối phương. Đồng thời đối chuyền cũng đảm nhiệm vai trò như một chuyền 2 phụ.
Đội hình bóng chuyền có bao nhiêu người thi đấu?
Đối với mỗi thể thức thi đấu bóng chuyền sẽ có quy định về số lượng Vận Động Viên khác nhau. Theo quy định của Liên đoàn bóng chuyền quốc tế (FIVB):
Đối với thi đấu bóng chuyền da: Một đội bóng chuyền thi đấu gồm có tối đa 12 vận động viên, 1 huấn luyện viên trưởng, 1 huấn luyện viên phó, một săn sóc viên và một bác sĩ. Số người trên sân thi đấu chính thức trong một trận đấu của mỗi đội là 6 người.
Đối với bóng chuyền hơi: Mỗi đội bóng chuyền hơi có nhiều nhất là 10 Vận động viện, 1 huấn luyện viên (có thể kiêm vận động viên) và 1 lãnh đội. Số người trên sân khi thi đấu bóng chuyền hơi của mỗi đội là 5 người.
Đối với bóng chuyền bãi biển: Mỗi đội bóng chuyền bãi biển chỉ gồm 2 cầu thủ. Chỉ có 2 cầu thủ đăng ký trong biên bản thi đấu được phép tham gia thi đấu. Một trong 2 cầu thủ là đội trưởng.
Sắp xếp đội hình thi đấu bóng chuyền
Đội hình 4-2
Đội hình thi đấu bóng chuyền 4-2 có đến 4 tay đập và 2 chuyền 2. Chuyền 2 thường chuyền bóng từ giữa hoặc bên phải của hàng trên. Đội hình này sẽ có 2 tay đập ở vị trí tương ứng. Trong đội hình quốc tế 4-2, chuyền 2 thường chuyền bóng từ vị trí bên phải. Đội hình 4-2 quốc tế có thể dễ dàng chuyển thành các đội hình tấn công khác. Các chuyền 2 sẽ xếp hàng đối diện nhau trong các lần quay vòng đội hình. Hàng tiêu biểu thường có 2 Outside Hitter (chủ công). Bằng cách xếp như vậy, các thành viên đều sẽ đứng đúng vị trí ở hàng trước hoặc sau. Sau khi giao bóng, người đứng ở trí hàng trước đều thay đổi vị trí của mình để chuyền 2 luôn được đứng ở giữa lưới. Mặt khác, một chuyền 2 sẽ di chuyển vào vị trí bên phải lưới và có cả tay đập giữa lẫn tay đập biên. Điểm bất tiện ở đây là thiếu Offside Hitter và điều này cho phép một trong các tay chắn của đối phương "chơi ăn gian" ở hàng chắn giữa.
Đội hình 6-2
Đội hình bóng chuyền 6-2 thực chất là đội hình 4-2, nhưng chuyền 2 ở hàng sau là người thực hiện chạm bóng lần 2. Với đội hình 6-2, người chơi thường từ hàng sau lao về phía trước để chuyền 2 và 3 người chơi đứng ở hàng trước đều ở vị trí sẵn sàng tấn công. Cùng lúc, toàn bộ 6 người trên sân đều có thể là tay đập, trong khi có hai người hoạt động như là một chuyền 2. Điểm mạnh của đội hình này là luôn có 3 tay đập ở tư thế sẵn sàng, nhiều nhất trong các khả năng tấn công. Tuy nhiên, không chỉ đội hình 6-2 đòi hỏi đội phải có 2 chuyền 2 tốt, mà còn phải là những người chắn bóng hiệu quả không chỉ ở vị trí chuyền 2.
Đội hình 5-1
5-1 là đội hình chỉ có một vị trí trên sân làm nhiệm vụ chuyền 2. Chính vì vậy, đội hình này sẽ có 3 tay đập ở hàng trên chỉ khi chuyền 2 ở hàng dưới và chỉ có 2 khi chuyền 2 ở hàng trên, vậy nên ta có thể có tới 5 tay đập. Điểm mạnh lớn nhất của đội hình này là chuyền 2 luôn có 3 tay đập để chuyền bóng. Nếu chuyền 2 làm tốt nhiệm vụ của mình thì hàng chắn giữa của đối phương sẽ không có đủ thời gian để chắn bóng cùng với tay chắn biên và giúp tăng khả năng thành công khi tấn công. Đây là đội hình được sử dụng nhiều nhất khi khi đấu bóng chuyền chuyên nghiệp.
Tổng kết:
Trên đây là một số thông tin được chia sẻ bởi Enlio, hy vọng có thể đem đến thông tin hữu ích cho bạn đọc, giúp bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về các vị trí trong thi đấu bóng chuyền cũng như các chiến thuật xếp đội hình trên sân thi đấu bóng chuyền. Bạn đọc có đóng góp vui lòng comment bên dưới để chia sẻ thông tin đến cho tất cả mọi người.
